Natuurnet uw kennismakelaar 

 
 
       


Visie en ondernemerschap nodig voor succes landgoederen

18 februari 2016

Een heldere visie op de identiteit van een landgoed is essentieel om te komen tot passende nieuwe verdienmodellen. Een landgoed dat rust en ruimte als haar kernwaarden beschouwt, kan bijvoorbeeld kiezen voor een verdienmodel rondom recreatieve activiteiten als wandelen en fietsen. Het ondernemerschap van de landgoedeigenaar en de betrokkenheid van stakeholders zijn bepalend voor het succes van het verdienmodel.

Teruglopende overheidsfinanciering dwingt landgoedeigenaren de laatste jaren om hun economische activiteiten uit te breiden buiten de traditionele verdiensten uit bosbouw of pacht. Recent onderzoek naar nieuwe verdienmodellen met natuur en op landgoederen toont een grote variëteit aan mogelijkheden. Toch blijven projecten vaak in de pilotfase steken en is het ene landgoed succesvoller dan het andere. In gesprek met acht landgoedeigenaren onderzocht Wageningen UR in opdracht van het Planbureau voor de Leefomgeving de belemmeringen en de handelingsopties om te komen tot nieuwe verdienmodellen.

Fysieke kenmerken landgoed ondergeschikt aan visie en ondernemerschap
Een heldere visie op de kernwaarden van het landgoed blijkt doorslaggevend voor het ontwikkelen van een sterk nieuw verdienmodel. Een goede landgoedvisie beschrijft de kenmerken waarmee het landgoed zich wil profileren, zoals biodiversiteit, cultuurhistorie, economische activiteiten of waterinfrastructuur. Deze visie moet de eigenaar vervolgens duidelijk uitdragen en omzetten in concrete, marktgerichte activiteiten. Het landgoed kan een natuurhistorische visie bijvoorbeeld koppelen aan landbouw, recreatie of streekproducten.

Ook een landgoed dat weinig grond heeft en slecht bereikbaar is, kan een goed werkend verdienmodel opleveren. Naast de visie zijn het vooral het ondernemerschap van de landgoedeigenaar en de betrokkenheid van de mensen in zijn omgeving die bepalend zijn voor het succes. De familie of de stichting waarin het landgoed is ondergebracht kan bijvoorbeeld functioneren als klankbord om extra talent en kennis aan te boren.

Andere opties die de landgoedeigenaar kan inzetten, zijn het betrekken van de lokale gemeenschap en lokale overheden bij de plannen. Neem de gemeente mee in het uitwerken van plannen en verken samen hoe de gemeente publieke doelen kan realiseren op het landgoed, zo luidt de aanbeveling. In totaal resulteerde het onderzoek in negen concrete handelingsopties voor nieuwe verdienmodellen.

Uitwisselen van kennis en ervaring
Landgoederen kunnen ondersteuning zoeken van gelijkgestemden en bijvoorbeeld samen een Community of Practice vormen. Andere mogelijkheden zijn aansluiting bij bestaande organisaties als FPG (Federatie Particulier Grondbezit) en het opzetten van een gezamenlijke taskforce om de zelfredzaamheid van landgoederen te vergroten.