Uitgebreid visonderzoek op Marker Wadden
18 mei 2020
Hoe aantrekkelijk is Marker Wadden voor vissen? Welke plekken zijn voor hen favoriet? En wat is het effect van Marker Wadden op de visstand in het Markermeer? Om dergelijke vragen te beantwoorden, is een uitgebreid visonderzoek gestart. Bepaalde vissen hebben een klein zendertje direct onder de huid gekregen waarmee ze gevolgd kunnen worden.
Het onderzoek wordt gedaan door het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), in samenwerking met Wageningen Marine Research en Sportvisserij Nederland.
Paaigebied
“Wij onderzoeken in hoeverre dit nieuwe gebied aantrekkelijk is voor vissen om naar toe te komen voor hun voortplanting, om voedsel te vinden of om te schuilen tegen de golfslag”, vertelt visonderzoeker Casper van Leeuwen.
“Voor de voortplanting ligt de focus van het onderzoek op blankvoorn, baars en snoekbaars. We kijken of ze Marker Wadden gebruiken als paaigebied en vooral welke plekken bij welke soorten favoriet zijn. Het unieke van Marker Wadden is dat er zoveel variatie is in leefgebied voor vissen. Je vindt hier open water, beschut water, water tussen riet of moerasandijvie, verschillende dieptes van 10 cm, 50 cm, 1 meter tot 4 meter en zelfs plekken tot 30 meter diep in de zandputten, warm water en kouder, veel stroming of weinig stroming.”
Naast genoemde vissoorten wordt er ook onderzoek gedaan naar brasem en winde. “We zijn benieuwd hoe deze mobielere vissoorten zich mogelijk door het hele IJsselmeergebied zullen gaan verplaatsen.”
Gezenderde vissen
In maart en april 2020 hebben de onderzoekers daarom met een groot visnet in de haven van Marker Wadden vissen gevangen. Daarvan kregen 90 individuen een klein zendertje onder de huid die tenminste 1 jaar unieke geluidsignalen uitzenden onder water. De zenders zijn verdeeld over 5 doelsoorten: baars, blankvoorn, snoekbaars, brasem en winde.
Rond Marker Wadden en tussen de eilanden zijn 16 ontvangers geplaatst die unieke geluidssignalen van elk individu kunnen detecteren. Daarnaast staan aan de randen van het Markermeer en het IJsselmeer – vooral op cruciale doorgangen zoals sluizen – nog vele andere ontvangers van Wageningen Marine Research en Sportvisserij Nederland. Zo kunnen ook vissen die bijvoorbeeld na de paaitijd wegtrekken hopelijk op grote afstand nog gevolgd worden om een eventuele regionale functie van Marker Wadden te begrijpen.
Ecologisch herstel
“Dankzij dit onderzoek krijgen we een goed beeld van de betekenis van Marker Wadden als paai- en voedselplaats voor vissen uit het Markermeer”, vervolgt Casper van Leeuwen.
“We gaan zeer regelmatig naar Marker Wadden. Dit voorjaar onderzoeken we of de gezenderde volwassen vissen ook daadwerkelijk gepaaid hebben door met een schepnet te zoeken naar larven en jonge visjes. Daarnaast bepalen we de beschikbaarheid van voedsel voor deze kleine visjes en de waterkwaliteit (zoals de temperatuur, zuurgraad en het zuurstofgehalte), om zo te begrijpen wat Marker Wadden mogelijk aantrekkelijk maakt.
Marker Wadden is een kraamkamer voor vis en het is belangrijk te onderzoeken wat daarvan het effect is op de visstand van het hele Markermeer. Op basis van dit onderzoek hopen we te kunnen berekenen hoeveel gebied nodig is voor een ecologisch herstel van de visstand in het hele Markermeer.”
Het onderzoek is mogelijk gemaakt dankzij financiering door het Gieskes Strijbis Fonds.