Eikenprocessierupsen eens goed aanpakken

27 maart 2020

Eikenprocessierupsen zijn geen pretje, maar vanaf april moeten we ook daar weer het beste van maken. (Naast het coronavirus...) Met de goede aanpak, geven de rupsen steeds minder overlast. Waar u ook woont of werkt: gebruik en verspreid deze kennis.

Het doel: natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups helpen, om deze zomer kriebelbulten te voorkomen. De meest gebruikte aanpak tot nu toe: kneiters veel mezen-nestkasten ophangen want mezen eten rupsen. Een mooie eerste stap, maar er moet nóg wat gebeuren om dat te laten werken, dus aan de slag!
Stap 1: kneiters veel mezennestkasten. Nu door naar stap 2: struiken en bloemen.

Gedachtenexperiment
Doe even mee met dit gedachtenexperiment voor begrip van de mezen-tegen-eikenprocessierupsen-situatie. Stel, u moet voor de komende maanden kiezen uit een bed dat op een lege vlakte staat, of een bed dat in een hut staat, met stromend water, naast een buurtwinkeltje, met wat buren.

Uitgemaakte zaak, of niet?
Zo is het voor vogels ook. Alleen een nestkast en verder niks, dat werkt niet. Ze hebben dichte bomen en struiken nodig (de hut), vers water (het water), bloeiende bloemen die insecten trekken en zaden leveren (de winkel) en de mogelijkheid een geschikte partner te vinden (de buren).

Ezelsbruggetje: vogels willen de 4 V’s: veiligheid, voedsel en voortplanting en variatie.

Goed aanpakken
Als we het goed aanpakken is de eikenprocessierups over een paar jaar niet weg, maar is de overlast ervan wel drastisch verminderd. De gemeenten moeten flink aan het werk met bermen en groenstroken, maar iedere tuinbezitter kan helpen, u ook. Goed om daarbij in gedachten te houden, dat niet alleen zo’n 15 verschillende vogelsoorten, maar ook veel insecten, spinnen en vleermuizen de eikenprocessie-eitjes, -rupsen, -poppen of -vlinders eten of parasiteren. Dat biedt mogelijkheden.
Vogels, maar ook insecten en vleermuizen eten of parasiteren eikenprocessie-eitjes, -rupsen, -poppen of -vlinders.
Help natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups

Vier tips om vogels en insecten (de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups) te helpen:

- Plant verschillende soorten dichte of stekelige struiken (liefst met bessen). Vogels vinden er veilige plaatsen om te broeden of te rusten en voedsel. En de struiken vormen leefgebied voor insecten.
- Graaf een vijvertje of zet een platte waterschaal neer, als drinkplaats voor vogels en insecten.
- Zorg voor verschillende soorten bloeiende planten in uw tuin. (Of, als u gemeenteambtenaar bent: zorg voor bloemrijke bermen en parken die insectenvriendelijk worden beheerd. Zie hiervoor de brochure Kosten en baten bijvriendelijk beheer.) Bloemrijke tuinen en bermen bieden leefgebied aan talloze insecten en daarmee voedsel voor vogels.
- Is het leefgebied geschikt voor vogels? Dus: staan er verschillende soorten struiken en bloeiende planten? Hang dan een paar nestkastjes op voor tuinvogels, bijvoorbeeld koolmezen, omdat hun invliegopening geschikt is voor meerdere vogelsoorten. Tipsvoor het ophangen van een nestkasten vindt u hier.

Stuur informatie aan uw gemeente
Stuur deze informatie door aan uw gemeente. Natuurlijk doet de gemeente veel meer dan natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups stimuleren, maar hopelijk is of wordt het wel onderdeel van hun beleid. Dan zijn er namelijk minder maatregelen nodig waar ook andere vlindersoorten onder lijden.
De eikenprocessievlinder. Heeft u een eik? Het Kenniscentrum Eikenprocessierups, maakte voor u een leidraad.
Leidraad voor eigenaren van eiken

Het Kenniscentrum Eikenprocessierups, heeft een leidraad ontwikkeld voor eigenaren van eiken. In deze leidraad staan bovenstaande tips benoemd, algemene informatie over de eikenprocessierups, de gevolgen voor de gezondheid, alle mogelijke maatregelen, maar ook de tot nu toe bekende natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups. Hieronder een lijstje om u een idee te geven. In de Leidraad vindt u specifieke soorten en Latijnse namen.

Natuurlijke vijanden eikenprocessierups:
- Insecten en geleedpotigen:
Sprinkhanen
Kevers
Sluipwespen
Oorwormen
Mieren
Gaasvlieglarven
Lieveheersbeestjes
Roofwantsen
Roof-, dans- en strontvliegen
Zweefvlieg
Wespen
Sluipvliegen
Spinnen

V- ogels en zoogdieren:
Pimpelmees
Roodborst
Koolmees
Ringmus
Winterkoning
Boomklever
Boomkruiper
Spreeuw
Kauw
Koekoek
Wielewaal
Spechten
Gaai
Ekster
Merel
Vleermuizen

Weten welke vogelsoorten in uw buurt voorkomen? Ga dan naar www.mijnvogeltuin.nl, doe de postcode-vogelcheck en ontdek wat u voor deze soorten kunt doen. Houd de lijst even naast de lijst van eikenprocessierups-eters, dan weet u welke vogels u extra moet verwennen.