De Vlinderstichting maakt bezwaar tegen nieuw bestrijdingsmiddel eikenprocessierups
11 april 2020
De eerste eikenprocessierupsen zijn uit de eitjes en daarmee komt bestrijding ook weer ter sprake. Nematoden en XenTari zijn twee preventieve middelen die bekend zijn, maar nu is er een ontheffing verleend om een proef op maar liefst 2500 eiken te doen met een middel waarbij een insecticide in de boom wordt geïnjecteerd. Wat betekent dit voor de biodiversiteit op deze eiken?
De rups van grote wintervlinder, een van de vele bewoners van zomereikDe rups van grote wintervlinder, een van de vele bewoners van zomereik (Bron: Jurriën van Deijk)Onze inheemse eik is een boomsoort met een gigantisch hoge biodiversiteit. Er leven alleen al meer dan honderd soorten nachtvlinders van. De rupsen zijn een zeer belangrijke voedselbron voor onder andere een grote groep vogels, zoals mezen. Wanneer de eiken bloeien worden ze voor het stuifmeel bezocht door verschillende soorten bijen, en dan zijn er ook nog alle andere ongewervelden die van eik leven. Eik is dus een hele waardevolle boomsoort voor de biodiversiteit. Eén van de bekendste soorten die op eik leeft, is de eikenprocessierups, die helaas een deel van zijn leven brandharen heeft waar wij last van ondervinden. Om dit te voorkomen wordt de eikenprocessierups op verschillende manieren bestreden.
De bestrijding met nematoden kan het vroegst in het jaar worden toegepast. Nematoden zijn kleine wormpjes die normaal voornamelijk in de bodem leven. Deze worden in de boom gespoten wanneer de eikenprocessierupsen net uit het ei zijn. Dit middel wordt ’s nachts toegepast omdat de nematoden onder invloed van UV dood gaan. Het middel is dan ook maar een paar uur actief en doodt alle vlinderrupsen die met het middel in aanmerking komen. Een ander middel dat veel wordt ingezet is XenTari. Dit is een spoorvormende bacterie die net als nematoden in de boom wordt gespoten. Dit middel is meer dan een week actief, en alle vlinderrupsen die met het middel in aanmerking komen gaan dood. Omdat er voor dit middel blad aan de bomen moet zitten, wordt dit later in het jaar toegepast dan nematoden. Het nadeel is dat er later in het jaar, waarschijnlijk, meer rupsen aanwezig zijn dan wanneer nematoden worden toegepast. Meer informatie over deze middelen vindt u hier.
Een rupsennest van de eikenprocessierupsEen rupsennest van de eikenprocessierups (Bron: Michiel Wallis de Vries)Vorige week is een ontheffing verleend om een proef te doen met een ander middel, het insecticide Vertimec, dat door een gat in de boom te boren direct in de sapstroom terecht komt. Zo wordt het middel door de hele boom verspreid en komt het in het blad terecht, waar het zeker enkele maanden giftig blijft. Alle beestjes die van dit blad eten gaan hieraan dood. Afhankelijk van de periode dat Vertimec actief is kan het ook nog in het stuifmeel terecht komen, waaraan ook de bestuivers dood gaan. Van nematoden en XenTari zijn wij ook geen voorstander, omdat het geen selectieve middelen zijn, maar dit middel is echt nog veel kwalijker. Om te zorgen dat dit middel niet algemeen op de markt gebruikt gaat worden hebben wij vanuit De Vlinderstichting een bezwaarschrift tegen ontheffing voor dit middel ingediend.
Een natuurlijker systeem kan op een minder schadelijke manier helpen bij de beheersing van de eikenprocessierups. Beheer (de bermen) ecologisch, hang nestkastjes op voor mezen, haal tegels uit je tuin om inheemse planten terug te zetten en help zo de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups en tegelijk de soortenrijkdom in de natuur.