Advies omgevingskwaliteit Nationaal Programma Landelijk Gebied
28 jan 2023Hoe kan het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) sturen op een transitie van het landelijk gebied met behoud en waar mogelijk verbetering van omgevingskwaliteit? De Federatie Ruimtelijke Kwaliteit en Vereniging Deltametropool hebben in samenwerking met het College van Rijksadviseurs (CRa) een advies uitgebracht over omgevingskwaliteit in het Nationaal Programma Landelijk Gebied in opdracht van de ministeries BZK, LNV en IenW.
De opgaven en de ruimteclaims in het landelijk gebied zijn groot en divers. Toekomstbestendige ontwikkeling van het landelijk gebied vraagt om duidelijke doelen en regie op basis van een gezamenlijk perspectief. De Nationale Omgevingsvisie (NOVI) biedt daarvoor een basis en het NPLG geeft daar verder uitwerking aan.
Het NPLG richt zich op het in samenhang realiseren van de Europese internationale verplichtingen op het terrein van natuur (met als onderliggend doel de stikstofopgave), water en klimaat. In de Startnotitie NPLG (juni 2022) zijn reeds enkele structurerende keuzes en (regionale) doelen vastgelegd als uitgangspunt voor de integrale provinciale gebiedsprogramma’s. In dit advies doen wij aanbevelingen voor structurerende keuzes met betrekking tot omgevingskwaliteit in het NPLG en reiken we concrete instrumenten aan die gericht zijn op bevorderen van zowel de kwaliteitscultuur als ook het kwaliteitsresultaat.
Het advies geeft duidelijke aanbevelingen voor het verankeren van omgevingskwaliteit in het NPLG, de structurerende keuzes die daarvoor nodig zijn en het reikt concrete instrumenten aan die gericht zijn op bevorderen van zowel de kwaliteitscultuur als het kwaliteitsresultaat in de gebiedsaanpak. Een instrument is bijvoorbeeld het kwaliteitskwadrant van onderzoeksprogramma Q-factor, om de inzet van samenhangende kwaliteitsinstrumenten te bevorderen.
Het advies is tot stand gekomen door o.a. analyses te maken van zowel Ruimte voor de Rivier als reeds bestaand beleid en beleid in ontwikkeling bij de provincies. Daarnaast zijn er diepte-interviews afgenomen met maatschappelijke partijen zoals Staatsbosbeheer, Vitens, NEPROM, Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie, Stimuland en vele anderen.