Ozon en klimaat: het ene gat met het andere dichten?

Sommige vervangers van stoffen die de ozonlaag afbreken, bevorderen hetbroeikaseffect. Het beperken van deze bijwerkingen blijkt echter goedmogelijk. Dat blijkt uit een rapport over de relatie tussen aantasting vande ozonlaag en klimaatverandering van het Intergovernmental Panel onClimate Change (IPCC) van de Verenigde Naties, samen met het Technology andEconomic Assessment Panel van het Montreal Protocol. Het rapport issamengesteld door een wereldwijd team van auteurs, gecoördineerd door enmet medewerking vanuit het Milieu- en Natuurplanbureau in Bilthoven.

Mogelijke oplossingen
Het blijkt goed mogelijk om de bijwerkingen van vervangers vanozonlaagaantastende stoffen te beperken. Helemaal tegengaan wordt moeilijk,maar zeker 50% van de uitstoot kan in de komende tien jaar wordenweggewerkt tegen acceptabele kosten. Het rapport geeft daarvoor allerleimogelijke maatregelen. Veel kan bijvoorbeeld worden bereikt doorverbetering van koelinstallaties in supermarkten, waardoor de uitstoot vanbroeikasgas met 35-60% verminderd kan worden. Invoering van maatregelengebeurt niet vanzelf, maar het Montreal Protocol (ter bescherming van deozonlaag) en Kyoto Protocol (tegengaan van klimaatverandering) bieden inprincipe wereldwijde wettelijke kaders om landen te helpen deze maatregelenin te voeren.

Probleemstoffen in bestaande toepassingen
Oude koelinstallaties en isolatieschuim zitten nog vol met de ozonlaagaantastende stoffen, die in veel landen ongecontroleerd in de atmosfeerverdwijnen. Deze gassen (CFK's) zijn tevens sterke broeikasgassen. In hetMontreal Protocol zijn voor deze categorie geen harde maatregelenafgesproken. Aangezien de bewuste gassen ook niet onder het Kyoto Protocolvallen, kunnen ze ook in dat kader niet worden aangepakt. Deze emissiesvallen beleidsmatig dus tussen wal en schip. In termen van opwarmend effectzijn ze goed voor zoân twee keer de omvang van de jaarlijkse Nederlandsebroeikasgasuitstoot. Op zich is het aanpakken technisch niet moeilijk, maarimpulsen voor een wereldwijde aanpak hiertoe ontbreken. Het MontrealProtocol biedt ruimte voor mogelijke oplossingen.