Sleepdoek: milieubelasting en kosten voor teler lager

In 2004 is de sleepdoek op initiatief van het project Schoon Water voor het eerst in Nederlandin de praktijk toegepast. De sleepdoek is een nieuw spuitsysteem waarbij zowel de teler als hetmilieu gebaat is. In 2004 hebben verschillende deelnemers van het project Schoon Water metde sleepdoek gewerkt. De eerste resultaten zijn zeer hoopgevend. Door het gebruik van desleepdoek in de aardappelteelt is de milieubelasting van het grondwater met 22% gedaald. Inde suikerbietenteelt was dit zelfs 92%. In opdracht van het Masterplan Phytophthora maaktCLM in 2005 een gebiedsvergelijking tussen telers met en zonder sleepdoek in relatie tot phy-tophthorabestrijding.

De sleepdoek (Släpduk) is in Zweden ontwikkeld. Het is een nieuw spuitsysteem waarbij het plastic doekover de planten sleept zodat het gewas wordt opengetrokken. De afstand tussen spuitdoppen en gewas iskort en gelijkmatig. Hierdoor wordt het bestrijdingsmiddel gelijkmatiger over het gewas verdeeld en gaater minder middel verloren door drift (verwaaien van het middel). Uit proeven in Zweden en Nederlandblijkt dat het driftpercentage afneemt met 72 tot 99%. Daarnaast kan wellicht ook de dosering sterk ver-laagd worden. Dit wordt dit seizoen elders onderzocht.

Het project Schoon Water Brabantse telers laten zien dat t kan is in 2001 gestart en is onderdeel vanSchoon Water voor Brabant. Schoon Water voor Brabant is bedoeld om het gebruik van chemische on-kruidbestrijding- en gewasbeschermingsmiddelen te verminderen. De actie is een initiatief van BrabantWater, Provincie Noord-Brabant, waterschappen Aa en Maas, De Dommel en Brabantse Delta, ZLTO enOverlegplatform Duinboeren. Het project loopt in 6 zeer kwetsbare grondwaterwinningsgebieden in Noord-Brabant (Waalwijk, Helvoirt, Nuland, Macharen, Vessem en Budel).

In 2004 is de sleepdoek in het kader van dit project voor het eerst in Nederland gebruikt. De resultatenzijn veelbelovend. In enkele teelten is de milieubelasting van gewasbescherming mét (2004) en zondergebruik van de sleepdoek (20012003) met elkaar vergeleken. In de aardappelen is de milieubelasting met22% gedaald, bij de suikerbieten was dit zelfs 92%. Ook de milieubelasting van het waterleven is gedaaldbinnen het project Schoon Water. In de aardappelen is met gebruik van de sleepdoek een reductie van87% behaald. Voor de suikerbieten was dit 59%.

Door gebruik van de sleepdoek kan de dosering van probleemstoffen (bijv. ethofumesaat) verlaagd wor-den. Bovendien wordt binnen het project Schoon Water het gebruik van minder belastende middelen ge-stimuleerd. Ook hieraan is een groot deel van de reductie te danken. Deelnemers die niet over het sleep-doek beschikken, hebben door gebruik van andere middelen ook een aanzienlijke reductie van de milieube-lasting behaald.

Hoewel de resultaten veelbelovend zijn, is verdere praktijkontwikkeling nodig om de werking van de sleep-doek op andere grondsoorten en gewassen, in verschillende jaren en bij verschillende ziekte-, onkruid- enplagendruk, te onderzoeken. Zo maakt CLM in 2005, in opdracht van het Masterplan Phytophthora, eengebiedsvergelijking tussen telers met en zonder sleepdoek in relatie tot phytophthorabestrijding. Door dittype praktijkgericht onderzoek kan deze innovatie zich ontwikkelen tot een belangrijke troef voor de land-bouw om te voldoen aan de milieunormen vanuit het beleid en de Kaderrichtlijn Water.

__________________________________

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Thijs Bosker van CLM te Culemborg (0345-470758) of Jeroen Kloos(070-3382778/Ben Kimmann (070-3708207) van het Masterplan Phytophthora.