Natuurnet uw kennismakelaar 

 
 
      


Kiezen voor landbouw - Een visie op de toekomst van de Nederlandse agrarische sector

13 september 2005- Het kabinet vindt dat Nederland een landbouwland met sterke, concurrerende bedrijven is en blijft. In deze sector werkt 10% van de beroepsbevolkingén wordt 10%van het nationale inkomen verdiend. Er zit toekomst in de nual sterke agrarische sector. Uit de toekomstvisie landbouw komt naar voren dat de agrarische ondernemers zich meer moeten richten op de (veranderende) markt én meer moeten samenwerken om de (internationale) concurrentiepositie te behouden. Daarbijmoet de sector de verbindingen met de markt, omgeving en de samenleving verstevigen om draagvlak te houden voor de productie. Het kabinet benadrukt dat ondernemerschap de bepalende succesfactor is voor de agrarische bedrijven. Daarom moeten agrarischeondernemers zich in de komende tijd bezinnen op hun toekomst. Het ministerie zet zich in om het vertrouwen tussen overheid, sector en samenleving te versterken. De ontwikkelingen in de sector en de opgaven die daaruit voortvloeien staan in detoekomstvisie landbouw. Dat schrijft minister Veermanvan Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in zijn toekomstvisie op de landbouw: 'Kiezen voor landbouw',een visie op de toekomst van de Nederlandse agrarische sector.

Het kabinet is positief over de toekomst van de agrosector: van aanvoer, productie, verwerking tot afzet van agrarische producten. Alle onderdelen van de productieketen hebben toekomstmogelijkheden. Dit betekent niet dat alle individuele bedrijven eentoekomst hebben. Vooral bedrijven in de intensieve veehouderij, vollegrondsgroenteteelt en akkerbouw krijgen het niet gemakkelijk. Glastuinbouw en melkveehouderij hebben in het algemeen gunstiger perspectieven omdat deze sectoren een sterkeinternationale concurrentiepositie hebben.
De ondernemers in de agrosector moeten meer met elkaar samenwerken om de marktpositie te behouden en kosten te besparen. Bedrijven krijgen te maken met liberalisatie van de markt en toenemende concurrentieen milieueisen worden strenger. Net zoals de afgelopen 25 jaarzal het aantal land- en tuinbouwbedrijven elk jaar met zo'n 3% afnementot zo'n 60.000 bedrijven in 2015.

Met de toekomstvisie richt het kabinet zich speciaal op ondernemers. Zij moeten de komende jaren vergaande beslissingen nemen voor hun bedrijf. Bij het maken van de keuze voor de toekomst kunnen de agrarische ondernemers de toekomstvisie landbouwgebruiken als handreiking. De minister gaat in de komende maanden met de sector in discussie over de ontwikkelingen die in de visie geschetst zijn en de keuzes voor de ondernemers die daaruit volgen.

Verbindingen versterken

De ontwikkelingen die op de sector afkomen vragen om veranderingen en stellen hoge eisen aan het aanpassingsvermogen van de sector. De sector zal de verbindingen met de markt, de omgeving en de samenleving moeten versterken of vernieuwen. Dat is dekernboodschap van de visie.
De sector zal er in de toekomst anders uit zien. Schaalvergroting in de gehele agrarische productieketen, gecombineerd met internationalisering is de leidende trend. De verwerkende industrie realiseert een steeds groterdeel van de totale toegevoegde waarde in de keten en dit belang neemt de komende jaren toe. Daarom is het belangrijk dat Nederland een aantrekkelijke vestigingsplaats blijft voor de internationale agribusiness.

Ook in de primaire sector gaat de komende jaren de schaalvergroting door. Glastuinbouwbedrijven tot 40 hectarezijn over 15 jaargeen uitzondering. Andere bedrijven zoeken hun toekomst in verbreding; niet alleen landbouw maargecombineerd met bijvoorbeeld zorg, toerisme en recreatie. Weer andere ondernemers zoeken het in het buitenland of besluiten dat er voor hun bedrijf geen toekomst meer is. Uit de visie blijkt dat het kabinet geen reden ziet aan te nemen dat het areaallandbouwgrond de komende jaren sneller zal dalen dan voorheen. Vooral rond de steden zal het areaal landbouw verminderen, maar over het hele land bezien raakt de landbouw niet veel ruimte kwijt; slechts 0,3% per jaar.

Afnemende bemoeienis van de overheid

Agrarische ondernemers moeten zelf keuzes maken en risico's nemen. Het ministerie faciliteert de sector en versterkt het vertrouwen tussen de verschillende partners. Dat gebeurt door ondernemerschap en innovatie te stimuleren door bijvoorbeeld hetverlichten van de administratieve lastendruk en het bevorderen van investeringen in kennis en onderwijs. Het kabinet verwacht dat de melkquota na 2014niet opnieuw worden verlengd en start over de gevolgen daarvan een discussie. Ook de wijzevan het van verdelen van de Europese landbouwsubsidies zal veranderen. Daarover start in 2007de discussie. Het kabinet verwacht dat er na 2013aanzienlijk minder budget voor landbouwsubsidies zal zijn. Toeslagen worden dansteeds meer gebaseerd op het verlenen van publieke diensten.

Waterkwaliteit stelt nieuwe milieugrenzen

De milieurichtlijnen die nu van kracht zijn lijken uitvoerbaar en effectief. De landbouwsector heeft zich de afgelopen jaren succesvol aangepast aan de steeds strengere milieu-eisen, zoals bijvoorbeeld bij de gewasbeschermingsmiddelen. Demestregelgeving draagt bij aan een verbetering van de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater. Waterkwaliteit is een belangrijk milieuvraagstuk voor de komende decennia.

Positief imago en hoge eisen uit de samenleving

De consument vraagt om gezonde en veilige producten van hoge kwaliteit. Burgers stellen hoge eisen aan de omgang met natuur, het milieu en dieren. Dat vraagt helderheid over de herkomst en productie van het voedsel. Die helderheid kan doorketenaansprakelijkheid worden verbeterd. Bedrijven zullen steeds meer hun bijdrage in de keten moeten verantwoorden. Dat versterkt het vertrouwen in de sector.
Het imago van de sector is goed. Het televisieprogramma 'boer zoekt vrouw'heeft een positieve bijdrage geleverd aan het imago van een moderne agrarische ondernemer, zo blijkt uit nieuw onderzoek. Daarnaast vinden burgers boeren eerlijk, dier- en milieuvriendelijk. Burgers hebben een positief gevoel over het platteland. Datbiedt ook mogelijkheden voor bijvoorbeeld het op de markt brengen van streekproducten of het beheer van cultureel erfgoed, landschap of natuur.

Informatie over de toekomstvisie is te vinden op internet www.minlnv.nl/kiezenvoorlandbouw