Streek bepaalt zelf hergebruik agrarische gebouwen

De Achterhoek is de eerste regio die zelf regels opstelt voor hergebruik van agrarische gebouwen in het buitengebied. De regio maakt hiermee gebruik van de ruimte die de provincie in het Streekplan biedt voor eigen regionaal beleid over dit onderwerp. De gemeenten Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Montferland, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk hebben als Regio Achterhoek een systeem van 'voor wat, hoort wat' opgezet. Er kan veel in het buitengebied, maar er moet wel wat tegenover staan. GS gaan voorlopig grotendeels akkoord met het voorstel dat nu eerst voor advies gaat naar de Provinciale Commissie voor de fysieke leefomgeving en voor overleg naar de statencommissie Ruimtelijke Ordening.

Nieuwbouw voor wonen en werken in het buitengebied is nu beperkt mogelijk volgens het Streekplan, terwijl er duidelijk behoefte is aan ruimere mogelijkheden. Met de regionale invulling ´Functies zoeken plaatsen zoeken functies´ maakt de Achterhoek onder meer een groter nieuw- en verbouwoppervlak mogelijk, mits daar compensatie (verevening) tegenover staat. Dat kan de sloop van andere gebouwen zijn, een groene herbestemming van terreinen, het behoud van kararkteristieke of monumentale gebouwen, betere infrastructuur of recreatieve voorzieningen. Gedeputeerde Theo Peters is zeer te spreken over de creatieve manier waarop de regio tegelijk mogelijkheden creëert én kwaliteit behoudt in het buitengebied.

Leefbaarheid
Door ontwikkelingen in sectoren als land- en tuinbouw en defensie verliezen in de komende periode veel (vooral agrarische) gebouwen enbouwpercelen in het buitengebied hun huidige functie, of hebben die functie al verloren. Ook zijn er agrariërs die hun agrarische gebouwen deels willen gebruiken voor niet-agrarische activiteiten. De provincie wil bevorderen dat deze gebouwen op een goede wijze kunnen worden (her)gebruikt. Door de functie van (bijvoorbeeld) leegstaande stallen of schuren te veranderen in woon- en (in tweede instantie) werkfuncties, worden geen extra bouwlocaties toegevoegd. Met functieverandering wordt in een behoefte voorzien, krijgen landbouwbedrijven de mogelijkheid om hun economische positie te versterken en krijgt de leefbaarheid en vitaliteit van het landelijk gebied een impuls.

Uitnodiging
De regionale beleidsinvulling van de Achterhoek ´Functies zoeken plaatsen zoeken functies´ is op uitnodiging van gedeputeerde Theo Peters tot stand gekomen. Tijdens de informatieavond over het Streekplan in de Achterhoek was veel discussie over functieverandering in het buitengebied, reden waarom Peters de regio uitdaagde om zelf met een alternatief te komen. Die handschoen is opgepakt en het plan voldoet volgens GS aan de gestelde eisen. Hergebruik van gebouwen moet het uitgangspunt zijn, maar vervangende nieuwbouw is onder voorwaarden ook mogelijk. De wooneenheden moeten voorzien in de regionale woningbehoefte. Het verbouwen of terugbouwen van één woning is niet toegestaan; er moet een gebouw met meerdere wooneenheden komen. De landschappelijke kwaliteit van een gebied mag niet slechter worden en moet bij voorkeur door de functieverandering verbeteren.

Vrijstelling
Nu de regionale invulling wordt overgenomen in het Streekplan, zullen de gemeenten de verschillende bestemmingsplannen Buitengebied moeten aanpassen. Omdat dit lang kan duren, willen de gemeenten in de Regio Achterhoek beroep doen op artikel 19, lid 2. Hierdoor kunnen burgemeester en wethouders zonder verdere tussenkomst vrijstelling verlenen en hoeft er met het (ver)bouwen niet op een herziening van het Streekplan worden gewacht. GS willen dit grotendeels toestaan, alleen voor werkfuncties gelden beperkingen.

De nota is unaniem vastgesteld door alle gemeenteraden in de regio Achterhoek. Op 24 november buigt de Provinciale Commissie voor de fysieke leefomgeving zich over de regionale invulling.