Groen in de omgeving blijkt gunstig voor gezondheid30 april 2007Veel mensen kennen uit ervaring het prettige effect van een uitzicht op bomen of een wandeling door een park. In de zorg wordt geregeld gewerkt met wat groen voor patiënten kan doen, bijvoorbeeld in'helende tuinen' of op zorgboerderijen. Maar het blijft niet bij intuïties. Zeer uiteenlopend wetenschappelijk onderzoek wijst erop dat verblijf in een 'groene' omgeving inderdaad gunstig kan zijn voor gezondheid en welbevinden. Veel resultaten van wetenschappelijk onderzoek wijzen in de richting van een gunstige invloed van natuur op gezondheid. Soms tekent zich een direct verband af, zoals in een beperkt aantal onderzoeken dat de relatie tussen de aanwezigheid van groen en de afwezigheid van ziekte meet. Vaker zijn er indirecte aanwijzingen, namelijk wanneer de aanwezigheid van natuur invloed heeft op hoe mensen zich gedragen en die gedragingen hun gezondheid weer gunstig kunnen beïnvloeden. Wanneer mensen bijvoorbeeld vaker gaan wandelen als er dichtbij een bos is of sneller de fiets pakken als de route naar hun werk omzoomd is door wat groen, dan is dat goed voor hun gezondheid. Bewegingsarmoede en overgewicht zijn immers grote bedreigingen voor onze gezondheid. Uit onderzoek blijkt dat een aantrekkelijke omgeving mensen inderdaad aanzet tot bewegen, al is nog niet duidelijk wat precies bijdraagt aan die aantrekkelijkheid. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat verblijf in een natuurlijke omgeving, en zelfs al uitzicht uit een raam op stedelijke groenvoorzieningen, helpt om te herstellen van stress en vermoeidheid door langdurige concentratie. Natuur kan ook sociaal contact vergemakkelijken. Onderzoek in een achterstandswijk in de Verenigde Staten wijst op dat verband. Ook via die link kan groen een positieve invloed hebben op de gezondheid, aangezien mensen met veel contacten minder ziek zijn en langer leven. We weten alleen nog niet veel over de manieren waarop dit werkt in de Nederlandse situatie, omdat dat nog niet speciaal onderzocht is. Een andere mogelijk gunstige invloed van natuur is die op de ontwikkeling van kinderen, al is er nog weinig systematisch onderzoek gedaan. Kinderen hebben waarschijnlijk vooral belang bij vertrouwde maar 'rommelige' groene terreintjes in de buurt, die ze zelfstandig kunnen exploreren. Tot slot kan verblijf in de natuur, zowel grootse natuur verder weg als het bos in de buurt, mensen aanzetten tot reflectie, hun gevoel van autonomie versterken en het gevoel geven te passen in een groter geheel. Dat kan mensen weerbaarder maken bij het verwerken van de verliezen die samengaan met ouder worden, ziekte en dood. Wetenschappelijk gezien is er nog veel te doen om de verbanden tussen natuur en gezondheid verder te onderzoeken. In het tweede deeladvies zullen de geconstateerde kennisleemten en onderzoeksaanbevelingen uit dit eerste advies een belangrijke basis vormen voor onderzoeksprogrammering en aanpassingen in de kennisinfrastructuur. Achtergrond
|