Grenzen EHS worden beter afgestemd op natuur én landbouw

De totstandkoming van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) in Overijssel kan sneller door per gebied afspraken te maken met alle partijen over natuurbescherming en -ontwikkeling. Dat stellen Gedeputeerde Staten vast in hun verslag over de reacties van gemeenten, waterschappen, LTO en natuurbeschermingsorganisaties op de voorlopige herbegrenzing van de EHS.
De EHS is een netwerk van bestaande en nieuw te ontwikkelen natuurgebieden waarbinnen de overheid planten en dieren wil beschermen om de biodiversiteit te behouden. In het coalitieakkoord &Overijssel! staat dat de provincie Overijssel wil voldoen aan de doelstelling van het rijk om in 2018 de EHS klaar te hebben. De EHS krijgt in Overijssel een oppervlakte van in totaal 77.800 hectare. Hiervan is 45.300 hectare bestaand natuurgebied, 22.500 hectare nieuw te ontwikkelen natuur en 10.000 hectare landbouwgrond waar de provincie beheersovereenkomsten met grondeigenaren wil sluiten. Van die nieuw te ontwikkelen gebieden is nu de helft gerealiseerd.

In het huidige streekplan van Overijssel zijn de grenzen van de EHS ruim aangegeven. Maar niet al die gronden zijn daadwerkelijk nodig om de natuurdoelen in Overijssel te halen. Daarom heeft de provincie nauwkeuriger bekeken of ze haar doelen ook op een beperkter oppervlak kan realiseren en vorig najaar een voorlopige herbegrenzing vastgesteld. Op basis van de reacties die daarop zijn binnengekomen willen Gedeputeerde Staten de grenzen op enkele plekken verschuiven. Zo is er bij Kampen 300 hectare extra nodig voor de EHS vanwege de bypass, maar kan in Dinkelland met zeker 300 hectare minder worden volstaan.

Piet Jansen, gedeputeerde Landbouw, landelijk gebied en Water, legt uit: "We willen vaart maken en dat kan alleen als er draagvlak is in de maatschappij. We hebben veel reacties uit Noordoost Twente gekregen op ons voorstel. De geluiden van de LTO-afdelingen en anderen waren niet mis te verstaan, in hun ogen is de natuurclaim te groot en niet haalbaar. Provincie en gemeente Dinkelland hebben deze reacties heel serieus genomen en zijn samen met waterschap Regge en Dinkel om tafel gegaan. We hebben bekeken hoe we de natuur- én waterdoelen kunnen bereiken en daarbij de landbouw zoveel mogelijk ruimte laten. Daarbij stond voor ons de kwaliteit voorop: wat hebben we nodig om onze doelen te halen? De uitkomst was dat de EHS in Dinkelland zeker 300 hectare kleiner kan worden. Dat kan onder meer door toe te laten dat landbouwgronden af en toe, bij veel neerslag, onder water komen te staan. Op die manier hoeft landbouwgrond niet opgegeven te worden voor natuur. Dat beschouw ik als winst: de mogelijkheden om de EHS hier te realiseren worden juist flink vergroot als alle partijen achter dit voorstel staan. We gaan dit nu dan ook verder bespreken met de betrokkenen in het gebied. Zo´n aanpak willen we ook op andere plaatsen hanteren: samen met alle eigenaren en partijen zoeken naar de beste manier voor het gebied om onze doelstellingen voor elkaar te krijgen."

Geen gedwongen verkoop of onteigening
De provincie is niet van plan over te gaan tot onteigening van boerengrond om de EHS te realiseren. Onlangs oordeelde de Raad voor het Landelijk Gebied dat onteigening noodzakelijk is om de EHS in Nederland te realiseren. Gedeputeerde Staten voelen daar niets voor.

Piet Jansen: "De laatste twee jaar hebben we veel meer grond aangekocht voor natuur dan we met het rijk hadden afgesproken. De manier waarop in Dinkelland is gewerkt, geeft mij vertrouwen dat we sneller tot resultaat komen door afspraken te maken met gebruikers en grondeigenaren over bescherming en ontwikkeling van natuur dan door onteigening." De gedeputeerde voorziet overigens wel dat de provincie op den duur te weinig geld van het rijk krijgt om de EHS aan te leggen. "Maar dat is een ander probleem, dat lossen we niet op met onteigening."

GS stellen naar verwachting begin mei de gewijzigde grenzen van de EHS definitief vast in het natuurgebiedsplan. Dat wordt ter visie gelegd en daarop kunnen individuele boeren en eigenaren reageren. Uiteindelijk zal de aangepaste EHS worden verwerkt in de Omgevingsvisie.