Nationale emissieplafonds voortaan op Europees niveau vastgesteld

Nationale doelstellingen voor vermindering van uitstoot van broeikasgassen krijgen minder betekenis als de voorstellen van de Europese Commissie van begin dit jaar worden aangenomen door het Europees Parlement en de Europese Raad. De verantwoordelijkheid voor het klimaatbeleid komt na 2012 sterker bij de Europese Commissie te liggen: nationale emissieplafonds voor broeikasgassen komen voor een deel te vervallen. Ook komt er meer ruimte voor het verhandelen van groencertificaten om taakstellingen op het gebied van hernieuwbare energie te halen. Dat blijkt uit de analyse âConsequences of the European Policy Package on Climate and Energyâ die het Milieu- en Natuurplanbureau vandaag uitbrengt.

Uitstoot broeikasgassen in de industrie
Er komt één emissieplafond voor alle industriële en energiebedrijven in de Europese Unie die onder het emissiehandelssysteem vallen. Deze sector valt onder het zogenaamde Emission Trading Scheme (ETS) en beslaat in Nederland ongeveer 45% van de broeikasgasemissies. Het gevolg van het gezamenlijke plafond is dat de Commissie vanaf 2012 geen reductietaakstellingen voor nationale emissies meer zal opleggen aan lidstaten, zoals het geval is in de huidige Kyoto-periode. De huidige doelstelling van het âNederlandse Schoon en Zuinigâ programma (een nationaal plafond voor de totale broeikasgasemissies in 2020 dat 30% lager is dan de uitstoot in 1990) verliest hierdoor aan betekenis.

Waterbedeffect
De kans is groot dat emissiereducties in de ETS-sector door landen die verder gaan dan de initieel aangekochte of toegewezen emissierechten, worden opgekocht door bedrijven uit landen die niet genoeg emissierechten hebben. Extra nationaal beleid boven het resultaat van het handelssysteem kan ertoe leiden dat andere lidstaten minder gaan doen omdat hun bedrijven meer rechten kunnen kopen. Voor het klimaat heeft dit extra beleid dus geen betekenis: het emissiehandelssysteem gedraagt zich als het ware als een waterbed. Extra nationaal beleid blijft desondanks van belang voor het bereiken van nationale doelen op het gebied van luchtkwaliteit, hernieuwbare energie, energie-efficiëntie en technologieontwikkeling.

Uitstoot door huishoudens, overheid, verkeer en kleine bedrijven
De EU taakstelling voor Nederland voor de broeikasgasemissies van bronnen die niet onder het emissiehandelssysteem vallen kan Nederland bereiken met de maatregelen die in het kabinetsplan âSchoon en Zuinigâ worden voorgesteld. Het gaat hierbij onder andere om uitstoot van broeikasgassen door huishoudens, de overheid, verkeer en kleine bedrijven. Gezamenlijk stoten zij in Nederland circa 55 % van de nationale broeikasgasemissies uit. Ten opzichte van 2005 moet Nederland in 2020 de uitstoot van deze broeikasgassen met 16% verminderd hebben.

Groencertificaten
De Commissievoorstellen geven landen de mogelijkheid om nationale taakstellingen voor hernieuwbare energie te bereiken via nationale maatregelen of via onderlinge handel in groencertificaten. Het is echter niet zeker of er genoeg groencertificaten zullen worden aangeboden want Nederland is niet het enige land dat moeilijk de voorgestelde taakstelling voor hernieuwbare energie kan bereiken. Meer lidstaten kampen met dit probleem.